Wat is het Scaled Agile Framework (SAFe)? | Een heldere uitleg

Wat is het Scaled Agile Framework?

SAFe uitgelegd

De opkomst van de digitale economie zorgt ervoor dat veel bedrijven na gaan denken over de manier waarop ze werken. Kunnen we nog wel adequaat reageren op veranderingen in de markt? Moeten we onze huidige manieren van organiseren loslaten en overgaan naar Lean en Agile teams? ‘Ja’ en ‘nee’ is het antwoord van het Scaled Agile Framework (SAFe).

Scaled Agile Framework

SAFe is een antwoord voor bedrijven die graag hun agility willen verhogen, maar ook behoefte hebben aan stabiliteit en efficiency.

Flexibiliteit, maar afstemming is nog steeds nodig

SAFe draait om je snel kunnen aanpassen, zowel op het gebied van snel veranderende klantvraag als op het gebied van nieuwe technologische ontwikkelingen. Het Scrum framework heeft hetzelfde doel, alleen op kleinere schaal in de vorm van Scrum Teams. Elk team werkt daarin multidisciplinair en zelforganiserend. Binnen grote organisaties werken echter veel teams samen grote innovatieve bedrijfsoplossingen te realiseren en is alleen Scrum niet meer genoeg. Met alleen zelforganiserende teams bestaat de kans dat teams langs elkaar heen gaan plannen of allemaal zelf het wiel uitvinden. Hierdoor wordt het moeilijk om de strategie van de organisatie te verbinden met de oplossingen die worden opgeleverd. Niet heel erg efficiënt dus en ook remmend voor de innovatiekracht van het gehele systeem.

Scaled Agile Framework: Samen werken aan grote oplossingen

Het Scaled Agile Framework is gemaakt om zoveel mogelijk mensen in de organisatie te betrekken bij het ontwikkelen en leveren bedrijfsoplossingen. Het model werkt in vier herkenbare organisatieniveaus: team, programma (waardestroom), large solution (organisatie) en porfolio (strategie). Vanuit deze niveaus zijn er rollen benoemd die ervoor moeten zorgen dat de oplossingen maximale klantwaarde opleveren; customer centricity. Op teamniveau is de rol Product Owner een bekende vanuit Scrum, degene die verantwoordelijk is voor één product.

Nieuw in SAFe is de rol van Product Manager, die verantwoordelijk is voor meerdere teams (de waardestroom). De Product Manager zorgt dat de business doelstellingen worden behaald en dat de oplossing wordt gebouwd, geleverd en ondersteund. Het verschil met andere Agile en Lean organisatiemodellen is dat deze rollen, naast de multidisciplinaire teams, nog steeds kunnen samenwerken vanuit de oorspronkelijke structuur. De Product Owners hoeven bijvoorbeeld niet afscheid te nemen van hun oorspronkelijke teams. Deze structuren kunnen juist stabiliteit opleveren als de omgeving daar omheen constant verandert. Op deze manier zorgt SAFe dat nieuwe teams eenvoudig gevormd worden in de waardestroom, maar dat structuren als kennisoverdracht worden geborgd.

Is SAFe geschikt voor mijn organisatie?

Voor wat voor type bedrijven is SAFe geschikt?

Scaledagileframework.com vindt je welke onderdelen aangeraden worden bij jouw organisatiegrootte.

Wanneer kan je beginnen met SAFe?

Hiervoor kan je de Implementatie Roadmap van SAFe gebruiken als een checklist. Kan jij onderstaande vragen met ja beantwoorden? Dan is SAFe wellicht wat voor jouw organisatie:

  • Wordt in onze organisatie ervaren dat we moeten veranderen om succesvol te blijven?
  • Als er al wordt gewerkt met Lean of Agile: is er draagvlak voor het schalen van de onze bestaande Lean-Agile werkwijze?
  • Kunnen minimaal 5 tot 12 teams samen werken aan innovatieve bedrijfsoplossingen?

Hoe komen Lean en Agile terug in SAFe en wat maakt het Scaled Agile Framework anders?

Hierboven hebben we het gehad over verschillende elementen van SAFe, zoals de niveaus en de rollen. Maar wat maakt SAFe nu een Lean en Agile framework? Ten eerste hebben Lean Agile en SAFe hebben allemaal dezelfde basis: wat is de waarde voor de klant en wat heeft hij nu echt nodig? Wie is je klant, wie wordt er blij? Ten tweede onderscheidt SAFe 7 kerncompetenties die bedrijven nodig hebben om te kunnen concurreren in de huidige markt: Lean-Agile leadership, Team en Technical Agility, Agile Product Delivery, Enterprise Solution Delivery, Lean Portfolio Management, Organizational Agility, en Continuous Learning Culture. Ik ligt hieronder de drie essentiële competenties uit die nodig zijn om te beginnen me SAFe.

1. Lean en Agile Leadership

Agile en Lean zijn hebben allebei gedachten over hoe je het beste waarde kan leveren aan de klant. Bij Agile staat dat beschreven in het ‘Agile Manifesto’ en Lean heeft het ‘House of Lean’. SAFe voegt daar eigen waarden aan toe, zoals afstemming en het werken in vaste cadans (in SAFe werken alle teams in de waardestroom in even lange Sprints). Het leiderschap in een SAFe organisatie moet deze waarden vertegenwoordigen en gebruiken in al acties en beslissingen. Ze moeten hun medewerkers uitdagen open te staan voor verandering en deze verandering ook leiden.

2. Team en technical agility

Het initiatief in een Lean Agile organisatie ligt op werkvloer (Gemba). Medewerkers weten zelf het best hoe het werk écht verloopt en hoe het beter kan. En dat zie je ook in de werkomgeving. Minder stropdassen, meer spijkerbroeken. Dat komt ook doordat de klant en de werknemer naast elkaar staan, waardoor de waardering zonder allerlei schakels aan elkaar wordt overgedragen. In SAFe combineren teams een werkwijze als Scrum en Kanban, om zo een highperforming team te worden dat maximale klantwaarde levert. Ze leveren regelmatig werkende producten op en zorgen voor flow met de rest van de waardestroom.

3. Sneller innoveren met Agile Product Delivery

Lean verbetert bestaande zaken in kleine stapjes, waardoor je als bedrijf snel kan meten of iets succesvol is of niet. Door constante door ontwikkeling is bijvoorbeeld de eerste succesvolle hybride Toyota auto (Prius) is al in 1997 uitgevonden. Agile staat voor kort-cyclisch weren. Kort-cyclisch betekent dat je beter kunt anticiperen, in hele korte termijnen heb je al resultaat en dat draagt bij aan je eigen plezier en de klanttevredenheid. SAFe voegt hier nog Design Thinking aan toe. Design thinking draait om het inleven in je klant en continu te toetsen of je oplossing past bij zijn wensen. Als de wensen duidelijk zijn, gaan alle teams in de waardestroom gezamenlijk een plan maken om de oplossing te ontwikkelen. Dit doen ze tijdens de Program Increment Planning, waarna ze in Sprints deze oplossingen gaan ontwikkelen.

En wat is nu de next step?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen is SAFe een manier om je organisatie toekomstbestendig te maken en tegelijkertijd niet vraagt om de hele organisatiestructuur omver te gooien. Zo combineer je ondernemerschap van Lean Agile teams met de structuur van een volwassen organisatie.

Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met één van onze Agile experts via 020-3453015.

Auteur: Jeroen Aelen

Jeroen Aelen

Jeroen heeft als Scrum Master, Lean trainer en Belbin coach ruime ervaring opgedaan bij toonaangevende organisaties als Rabobank en Van Lanschot. Hij kenmerkt zich als een energieke en innovatieve Agile professional die als geen ander de toegevoegde waarde van Agile en Scrum kan vertellen én overbrengen.

Wil je eens met Jeroen van gedachten wisselen over SAFe, Agile, Scrum en/of Lean? Neem dan contact met hem op via 020-345 3015.